រដ្ឋប្បវេណី(រ័ត តាប៉ាក់ វេនី) ? យកតែស្រួលមាត់ ?

សូស្ដី អ្នកទាំងអស់គ្នា

ពាក្យ ច្បាប់រដ្ឋប្បវេណី( civil law ) ជាបន្សំនៃពាក្យ ច្បាប់ និង រដ្ឋប្បវេណី ។
ស្រង់ពីវចនានុក្រមសម្តេចសង្ឃ ជួន ណាត ៖

រដ្ឋប្បវេណី ( រ័ត​-ឋ័ប-ប៉ៈវេនី ) បវេណីសំរាប់ដែន;ឈ្មោះច្បាប់បញ្ញត្តអំពីដំណើរកិច្ចការ
និងសណ្តាប់ធ្នាប់របៀបរបបផ្សេងៗតាមបវេណីរបស់ប្រជាជនក្នុងប្រទេសដែលនៅ
ក្នងឧិវាតនៃរាជបញ្ញត្តិ ។

ត្រង់ ឋ័ប នោះខ្ញុំយល់តាមបានព្រោះតួអក្សរបន្ទាប់ ប្ប ជាតួតម្រួត ប ជើង​ ប
តែត្រង់ វេនី ខ្ញុំរកនឹកតាមមិនឃើញសោះ ថាមានព្យញ្ជនៈ ខ្យល់ អ៊ ណា
ដែលទាញ សម្លេងខ្យល់ អ របស់ ណ ឧិ្យទៅជា អ៊ តាមបាន ណី ទៅជា នី នោះ។
ក៏មិនឃើញមានបញ្ជាក់ថានោះជាពាក្យនៃពពួក អញ្ញត្រស័ព្ទ ដែរ ។ ខ្ញុំគិតថា
បើអានឧិ្យត្រូវតាមក្បួនវេយ្យាករណ៍ខ្មែរ គួរតែអានចេញជា រ័ត-ឋ័ប-ប៉ៈវេណី
ហើយក៏ធ្លាប់ឭមានគេអាននិងនិយាយ -ណី ចុងដូចនោះដែរ។

អ្វីដែលមាននៅក្នុងវចនានុក្រមនោះ ត្រូវបានសំរេចយកប្រើជាផ្លូវការ ម្នាក់ៗ
គួរតែ ត្រូវតែ​ សរសេរតាម អានតាម ប្រើតាមដើម្បីឧិ្យមានឯកភាព ។
ថាអញ្ចឹងទៅចុះ ខ្ញុំអានថា -នី ខាងចុងដែរហើយ កុំឧិ្យគេថាឈ្លើយខុសគេ
មិនព្រមមានឯកភាពនឹងគេ ។ នេះជារឿង ណី និង នី ទេនៅកែកុនឆាប់បាន ។

តែឥឡូវនេះ ពាក្យដែលត្រូវបានគេយកមកនិយាយជាញឹកញាប់ក្នងស្រុកមួយនេះ
ត្រូវបានគេនាំគ្នាអាន និងនិយាយចេញមកជា រ័តតាប៉ាក់វេនី ជាបណ្តើរៗហើយ ។
គឺមិនមែនក្នងខណៈនិយាយគ្នាលេងទេ ក្នុងបទសម្ភាស ផ្សាយឬថ្លែងយកជាការ
ក៏មានដែរ ។ ខ្ញុំក៏សាក អានតាម ថាតាម សាកមើលច្រើនដងរួចហើយ ។ មានអី ? ស្រួលមាត់ម្យ៉ាងដែរតើ !
បើមិនទាន់ជឿខ្ញុំទេ សូមថាសាកមើលម្តងម្យ៉ាងតាមដូចខ្ញុំសរសេរខាងក្រោមនេះចុះ៖

– រ័ត ឋ័ប ប៉ៈវេនី មានសម្លេងសង្កត់ឧិ្យឭខ្លាំងត្រង់ ឋ័ប
– រ័ត តាប៉ាក់ វេនី មានសម្លេងសង្កត់ឧិ្យឭខ្លាំងត្រង់ ប៉ាក់ ។

ចាំមើល តើវាអាចឈានទៅដល់ រត់ត្របាក់វេនី ដែរឬទេ ?

អរគុណ

---